Tư vấn chuyên môn bài viết BS. CKI. Tô Văn Vinh Chuyên khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Từ Dũ
Mát xa đầu cho trẻ sơ sinh là phương pháp góp phần thúc đẩy sự phát triển thể chất của trẻ, giúp trẻ thư giãn, ăn ngoan, ngủ ngoan hơn. Không những thế phương pháp này còn tăng tình cảm gắn kết giữa cha mẹ và con cái. Vậy có nên xoa đầu trẻ sơ sinh? Mát xa đầu cho trẻ sơ sinh thế nào cho an toàn và hiệu quả nhất? Bài viết sau đây sẽ đề cập những thông tin chi tiết hơn.
Mục lục
Khi nào có thể thực hiện massage đầu cho trẻ
Thời điểm phù hợp nhất để có thể bắt đầu mát xa cho trẻ sơ sinh là khi trẻ từ 1 tháng tuổi trở lên. Lúc này cuống rốn của bé đã rụng, làn da ít nhạy cảm hơn so với lúc mới sinh, hàng rào bảo vệ da tốt hơn để có thể mát xa nhẹ nhàng. Cha mẹ nên lựa chọn thời gian mát xa khi trẻ đang tỉnh táo, thích thú với môi trường xung quanh như: lúc sáng sớm bé thức dậy, trước khi tắm hoặc chiều tối bé chuẩn bị đi ngủ. Tuy nhiên nên tránh mát xa khi bé vừa ăn no vì như thế sẽ khiến con bị đầy hơi, tức bụng. Tốt nhất là nên mát xa sau khi ăn từ 1-2 tiếng.
Cha mẹ nên mát xa cho con trong khoảng thời gian từ 15-20 phút mỗi ngày. Sau khi mát xa mẹ hãy đợi thêm 15 phút để trẻ có thời gian thư giãn hoàn toàn rồi mới cho trẻ bú hoặc thực hiện các hoạt động khác.
7 Lợi ích khi massage đầu cho trẻ sơ sinh
Cách mát xa đầu cho trẻ sơ sinh đúng cách mang lại rất nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ. Dưới đây là 7 lợi ích khi mát xa đầu cho trẻ sơ sinh mang lại:
Giúp não bộ phát triển hoàn thiện:
Những động tác mát xa nhẹ nhàng, cẩn thận tại các điểm huyệt trên vùng đầu giúp kích thích não bộ, tăng cường sự phát triển trí tuệ của con.
Giúp thư giãn, giảm căng thẳng:
Khi mát xa giúp giải phóng hormone Oxytocin- chất kích thích thần kinh tạo cảm giác thư giãn, thoải mái, an toàn.
Giúp trẻ ngủ ngon hơn:
Việc mát xa đầu đúng cách sẽ sản sinh hormone melatonin giúp điều hòa giấc ngủ, trẻ sẽ vui vẻ, thoải mái, dễ ngủ và ngủ sâu giấc hơn.
Cải thiện lưu thông tuần hoàn máu:
Khi mát xa sẽ kích thích lưu thông tuần hoàn máu xung quanh khu vực đầu, giúp các dưỡng chất dễ dàng di chuyển nuôi dưỡng da và tóc, hạn chế tình trạng tắc nghẽn mạch máu.
Tăng cường phát triển tâm lý cho trẻ:
Bằng cách tiếp xúc trực tiếp da đầu sẽ kích thích đến xúc giác của bé, tác động tích cực đến việc phát triển tâm lý. Không những thế còn giúp gia tăng tình cảm giữa em bé và cha mẹ.
Cải thiện hệ miễn dịch:
Khi tác động vào các điểm huyệt trên da đầu sẽ kích thích hệ thống miễn dịch, phòng tránh tình trạng mắc bệnh nhất là bệnh cảm lạnh.
Giúp nuôi dưỡng tóc tốt hơn:
Khi mát xa sẽ kích thích các mạch máu dưới da đầu, đưa các dưỡng chất tới giúp tóc phát triển khoẻ mạnh hơn.
7 Lợi ích tuyệt vời khi thực hiện massage đầu cho trẻ sơ sinh
Hướng dẫn cách mát xa đầu cho trẻ sơ sinh an toàn nhất
Cách mát xa đầu cho trẻ sơ sinh đạt hiệu quả tốt nhất, ba mẹ có thể thực hiện theo các bước sau đây:
Đợi trẻ làm quen
Ba mẹ hãy bắt đầu thực hiện mát xa đầu khi bé có hứng thú, cho bé làm quen trước để thích ứng dần. Lúc này bạn hãy đặt nhẹ lòng bàn tay lên đỉnh đầu của bé, rồi từ từ vuốt nhẹ ra sau phía tai theo hình chữ V. Lực tác động nên đầu bé phải nhẹ nhàng để không làm tổn thương hay đau bé. Để trẻ có thể dễ dàng làm quen hơn thì khi thực hiện động tác này thì ba mẹ nên thường xuyên trò chuyện để con có cảm giác yên tâm và an toàn.
Massage đầu và mặt
Mát xa khu vực mặt và đầu cùng lúc. Để thực hiện, ba mẹ đặt tay trỏ của mình ở giữa trán rồi từ từ vuốt dọc theo đường viền của mặt về phía cằm. Từ đây tiếp tục di chuyển nhẹ nhàng ngón tay lên phần má mà mát xa má theo chuyển động tròn. Lặp lại liên tục 2-3 lần.
Massage da đầu
Đối với động tác này, bạn hãy di chuyển nhẹ nhàng các ngón tay từ đỉnh đầu xuống phía sau gáy giống như đang gội đầu cho trẻ. Kết hợp kỹ thuật xoay tròn nhẹ và vuốt để kích thích các điểm huyệt quan trọng của vùng đầu. Khi thực hiện động tác này cần lưu ý dùng đầu ngón tay ấn nhẹ vùng da đầu, tránh tạo áp lực vì hộp sọ của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Mát xa da đầu sẽ kích thích lưu thông tuần hoàn máu não, giúp con giảm căng thẳng, mệt mỏi.
Mát xa vùng trán
Ở vị trí này bạn hãy di chuyển nhẹ nhàng ngón tay từ giữa trán sang 2 bên. Ngoài ra có thể sử dụng ngón tay cái mát xa hình xoắn ốc từ vùng trán trái sang bên phải. Lặp lại vài lần để trẻ thư giãn, hạn chế để lại các nếp nhăn ở trán.
Mát xa 2 bên tai
Khi mát xa đầu cho trẻ thì bước mát xa khu vực quanh tai là không thể thiếu. Với động tác này bạn hãy đặt ngón tay cái phía sau làm điểm tựa, sau đó dùng ngón tay trỏ vuốt nhẹ từ đầu tai đến đuôi tai. Để kết thúc ba mẹ vuốt nhẹ lên đường cong của vành tai. Làm như thế sẽ thúc đẩy quá trình phát triển của tai, giảm các vấn đề ngứa, khó chịu ở tai.
Mát xa vùng cổ
Đối với vị trí này ba mẹ dùng lòng bàn tay nhẹ nhàng vuốt và xoa tròn từ dưới lên, lặp lại liên tục vài lần. Như thế sẽ giúp bé thư giãn cổ, hạn chế tình trạng chảy xệ cổ sau này.
>>> Xem thêm: Massage cho trẻ sơ sinh thúc đẩy sự phát triển ở trẻ đủ tháng – Indian Journal of Public Health Research and Development
Một số lưu ý khi thực hiện massage đầu cho trẻ sơ sinh
Khi thực hiện mát xa đầu cho trẻ sơ sinh, để đạt hiệu quả tốt nhất và đảm bảo an toàn cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Tạo không gian xung quanh an toàn: điều kiện đầu tiên để bé có thể hợp tác mát xa là cần có một không gian yên tĩnh, không có nhiều tiếng ồn, nhiệt độ phòng thích hợp là từ 27-28 độ C. Sau đó đặt trẻ nằm trong tư thế thoải mái để có thẻ bắt đầu thực hiện các động tác mát xa đầu cho bé.
- Trước khi bắt đầu mát xa đầu cho trẻ thì ba mẹ nên vệ sinh tay sạch sẽ, cắt ngắn móng tay để tránh nhiễm khuẩn cho bé. Chỉ nên sử dụng các phần mềm ở đầu ngón tay, lòng bàn tay để mát xa tránh gây khó chịu và tổn thương đến trẻ.
- Ba mẹ nên lựa chọn các loại dầu thuần chất, không pha tạp để mát xa đầu cho trẻ. Không nên sử dụng quá nhiều dầu, mỗi lần chỉ nên dùng 1-2 giọt.
- Cần thực hiện các động tác một cách nhẹ nhàng: trong giai đoạn sơ sinh đầu của bé chưa được phát triển hoàn thiện nên khi thực hiện các động tác mát xa cần thật nhẹ nhàng, tránh áp lực mạnh gây tổn thương đầu bé khiến bé khó chịu.
- Không mát xa lên đỉnh đầu của trẻ: đỉnh đầu là vị trí thóp-nút giao giữa các xương sọ. Khi còn sơ sinh thì thóp vẫn chưa đóng, vị trí này rất nhạy cảm và cần bảo vệ kỹ, nên hạn chế chạm vào. Vì thế khi mát xa đầu thì ba mẹ nên tránh tác động vào phần đỉnh đầu của con.
- Thời gian thích hợp để mát xa đầu cho trẻ: nên thực hiện mát xa cho trẻ vào lúc sáng sớm khi vừa thức dậy, trước khi tắm hoặc trước lúc chuẩn bị cho bé đi ngủ. Như thế sẽ giúp trẻ thoải mái, thư giãn và hợp tác thực hiện hơn.
- Khi trẻ vừa ăn xong thì không nên mát xa luôn. Vì như thế có thể khiến bé đầy hơi, khó chịu, thậm chí là nôn ói. Nên mát xa sau khi trẻ ăn được từ 1 đến 2 tiếng.
- Để bé cảm thấy an toàn thì trong quá trình mát xa ba mẹ nên luôn luôn trò chuyện, tươi cười, chăm chú nhìn bé.
- Để đạt hiệu quả tốt nhất thì mỗi lần mát xa đầu chỉ nên thực hiện các động tác trong khoảng 15 – 20 phút/ ngày. Trong một tuần thì chỉ nên mát xa đầu cho trẻ 3-4 lần.
Nếu em bé của bạn có cứt trâu trên đầu, đừng chạm vào nó khi mát xa đầu. Cứt trâu thường tự biến mất khi bé lớn lên. Việc chạm vào hay kéo ra sẽ làm tăng nguy cơ tổn thương em bé và lây nhiễm các vết loét trên đầu
>>> Xem chi tiết hơn cách massage cho bé qua bài viết: Cách massage cho bé để bé dễ ngủ và phát triển tốt
Những thắc mắc thường gặp về cách mát xa đầu cho trẻ sơ sinh
Mát xa đầu là một trong những phương pháp được lựa chọn để cải thiện tình trạng méo đầu của trẻ sơ sinh. Trong giai đoạn này hộp sọ của bé còn mềm, nếu ba mẹ kiên trì mát xa nhẹ nhàng vùng đầu của mẹ hàng ngày thì sẽ hạn chế được vấn đề đầu bị méo hay bẹp.
Khi mát xa cho trẻ sơ sinh thì dầu dừa luôn được ưu tiên lựa chọn. Ở trẻ sơ sinh da đầu của bé còn rất nhạy cảm, dễ gặp phải những tình trạng rôm sảy hay viêm da tiết bã hay còn gọi là “cứt trâu” ở trên đầu. Khi sử dụng dụng tinh dầu dừa thuần chất sẽ có tác dụng dưỡng ẩm, giữ ấm, chống viêm, ngăn ngừa các bệnh về viêm da cho trẻ.
Thời điểm thích hợp nhất để mát xa đầu cho trẻ sơ sinh là vào lúc chiều tối. Vào thời gian này bé sẽ cảm thấy thoải mái, thư giãn, và khám phá mọi thứ xung quanh là điều kiện thuận lợi để bé hợp tác cho ba mẹ mát xa. Hơn nữa chiều tối là lúc bé chuẩn bị đi vào giấc ngủ tối, khi mát xa sẽ giúp bé thư giãn, ngủ ngon và sâu giấc hơn, tốt cho sự phát triển trí não và chiều cao.
Trên đây là những thông tin hữu ích về cách mát xa đầu cho trẻ sơ sinh an toàn , hiệu quả. Hi vọng qua bài viết trên sẽ giúp ba mẹ hiểu rõ hơn các lợi ích mà việc mát xa đầu đem lại, nắm được cách mát xa đầu cho bé chuẩn xác nhất để có thể thực hiện cho bé hàng ngày tại nhà, tăng thêm sự gắn kết tình cảm giữa ba mẹ và con.
- Wahyuni, Wahyuni & Mariza, Ana & Riyanti, Riyanti & Yantina, Yuli. (2024). The Influence of Baby Massage on The Frequency and Duration of Breastfeeding in Infants Aged 0-6 Months. MAHESA : Malahayati Health Student Journal. 4. 104-114. 10.33024/mahesa.v4i1.11856.
- Zhang Y, Duan C, Cheng L, Li H. Effects of massage therapy on preterm infants and their mothers: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Front Pediatr. 2023 Aug 31;11:1198730. doi: 10.3389/fped.2023.1198730. PMID: 37719450; PMCID: PMC10500070. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10500070/
- Abdallah B, Badr LK, Hawwari M. The efficacy of massage on short and long term outcomes in preterm infants. Infant Behav Dev. 2013 Dec;36(4):662-9. doi: 10.1016/j.infbeh.2013.06.009. Epub 2013 Aug 7. PMID: 23932956.
Thông tin đáng tin cậy từ Felisa
Khi thực hiện các bài viết trên website, mục đích của chúng tôi là: bất kỳ bố mẹ nào cũng có thể tiếp cận được với các nguồn thông tin chính xác.
Tất cả các bài viết của chúng tôi được nghiên cứu kỹ lưỡng và dựa trên những dữ liệu mới nhất từ các nguồn học thuật uy tín và đáng tin cậy. Chúng tôi xây dựng các bài viết này cùng với các cố vấn chuyên môn là các bác sĩ thuộc chuyên khoa Sản phụ tại ĐH Y Dược TPHCM & ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, bác sĩ thuộc chuyên khoa Da liễu tại ĐH Y Dược TPHCM.
Xem thêm: Quá trình biên tập của chúng tôi
