Tư vấn chuyên môn bài viết BS. CKI. Lê Thảo Nhi Chuyên khoa Da liễu - Bệnh viện Da Liễu TP.HCM
Retinol là một trong những hoạt chất vàng trong làng chăm sóc da, được nhiều người tin dùng nhờ hiệu quả vượt trội trong việc điều trị mụn trứng cá, ngừa lão hóa da. Tuy nhiên, Retinol có dùng được cho bà bầu không? Đây là câu hỏi được nhiều mẹ bầu quan tâm bởi có nhiều thông tin chất này làm dị tật thai nhi.
Mục lục
- 1. Retinol là chất gì?
- 2. Công dụng của Retinol trong làm đẹp
- 3. Retinol có dùng được cho bà bầu không?
- 4. Retinol có thật sự gây dị tật cho thai nhi không?
- 5. Vô tình sử dụng retinol trong thai kỳ phải làm sao?
- 6. Các sản phẩm làm đẹp cho mẹ bầu có thể thay thế Retinol
- 7. Khi dùng retinol bạn nên lưu ý những gì?
- 8. Những thắc mắc thường gặp về vấn đề Retinol có dùng cho bà bầu không?
Retinol là chất gì?
Retinol là một dẫn xuất vitamin A thuộc nhóm retinoid và được sử dụng phổ biến trong chu trình làm đẹp da những năm gần đây. Retinol có thể giúp giảm nếp nhăn, mụn trứng cá và cải thiện các vấn đề về da khác.
Retinol hoạt động bằng cách kích thích sản xuất collagen, một loại protein giúp da săn chắc và đàn hồi, và đồng thời cũng có khả năng loại bỏ tế bào da chết và khuyến khích quá trình tái tạo tế bào mới.
Hầu hết các loại da đều có thể sử dụng Retinol, nhưng có thể xảy ra tình trạng khô và kích ứng da ở một số người. Nếu bạn mới bắt đầu sử dụng retinol, hãy bắt đầu với nồng độ thấp và tăng dần khi da của bạn thích nghi.
Công dụng của Retinol trong làm đẹp
Retinol là thành phần chăm sóc da có tác dụng chống lão hóa bằng cách ngăn ngừa phân hủy collagen, thúc đẩy tái tạo tế bào và làm dày lớp dưới da, từ đó cải thiện độ đàn hồi và săn chắc da. Nghiên cứu cho thấy retinol 0,1% có tác dụng rõ rệt sau 8 tuần sử dụng.
Cụ thể:
Chống lão hóa da
Tuổi tác tăng lên cũng đồng thời kéo theo tình trạng lão hóa da. Bên cạnh đó, những tác nhân bên ngoài như khói bụi ô nhiễm, tia UV,… cũng gây lão hóa da. Da bị lão hóa sẽ giảm khả năng giữ nước và mất đi độ đàn hồi.
Retinol với khả năng ức chế những enzyme phân hủy collagen, kích thích sản sinh tế bào mới và sản xuất collagen, hỗ trợ củng cố lớp biểu bì da và tăng khả năng giữ nước, giúp da trông đầy đặn, giảm bớt nếp nhăn, từ đó làm chậm quá trình lão hóa da.
Điều trị mụn
Retinol có thể loại bỏ các tác nhân chính gây mụn như bụi bẩn, dầu thừa, tế bào chết tích tụ dưới lỗ chân lông, thông thoáng lỗ chân lông bị tắc và thu nhỏ tuyến dầu, từ đó giúp da sạch mụn, ngăn ngừa mụn tái phát hiệu quả. Retinol cũng có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn trên bề mặt da, do đó rất hiệu quả trong việc điều trị mụn, cải thiện các vấn đề về mụn mà bạn đang gặp phải.
Cải thiện sắc tố da
Với khả năng tẩy tế bào chết, giúp kích thích sản sinh tế bào da mới, retinol giúp da trắng lên và đều màu hơn. Đồng thời nó còn hỗ trợ cải thiện các vấn đề như sạm, nám, tàn nhang và các vấn đề khác về sắc tố da.
Retinol có dùng được cho bà bầu không?
Mẹ bầu được khuyến cáo không nên sử dụng retinol trong suốt thai kỳ (đặc biệt là 3 tháng đầu) đối với cả retinol ở dạng bôi và dạng uống vì có thể gây ảnh hưởng xấu đến thai nhi.
Việc bà bầu sử dụng Retinol có khả năng gây ra các dị tật bẩm sinh ở thai nhi, bao gồm não úng thủy, khiếm khuyết tim mạch hay khiếm khuyết ống thần kinh, làm ảnh hưởng não bộ và gây ra nhiều biến chứng cho thai nhi.
Tuy nhiên, theo Cơ quan quản lý Thực phẩm và Thuốc Hoa Kỳ (FDA) thì bà bầu vẫn có thể sử dụng retinol trong liều lượng an toàn cho phép. Liều lượng dẫn xuất vitamin A an toàn cho mẹ bầu là không quá 1.5 mg mỗi ngày, vì vậy các sản phẩm chăm sóc da chứa thành phần retinol < 0.5% sẽ an toàn và dùng được cho mẹ bầu, tuy nhiên cần có sự chỉ định từ bác sĩ chứ không nên tự ý sử dụng.
* Các loại retinol không an toàn cho mẹ bầu:
Các loại retinol có nồng độ cao, chẳng hạn như Isotretinoin, Alveretin, Acitretin, Tretinoin, được khuyến cáo tuyệt đối không sử dụng cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Những loại retinol này có thể gây ra các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng ở thai nhi. Đặc biệt Isotretinoin là loại retinol được các bác sĩ khuyến cáo là nên dừng sử dụng ít nhất 1 tháng đối với các cặp vợ chồng đang trong thời gian cố gắng thụ thai.
* Các loại retinol an toàn cho mẹ bầu:
Các retinol có dùng được cho bà bầu là các loại retinol có nồng độ thấp, chẳng hạn như Retinyl Palmitate (Vitamin A), Ethylhexylglycerin, chiết xuất vỏ cây hồ đào, Ubiquinone (CoQ10), Dimethylaminoethanol (DMAE) tartrate, được coi là an toàn cho cả mẹ bầu và thai nhi.
>>> Xem thêm: Sử dụng Retinoid tại chỗ khi mang thai – The Journal of Clinical Pharmacology
Retinol có thật sự gây dị tật cho thai nhi không?
Ngoài thắc mắc về Retinol có dùng được cho bà bầu không, thì câu hỏi “dùng có gây dị tật cho thai nhi không?” cũng là câu hỏi được nhiều mẹ bầu thắc mắc.
Nguy cơ dị tật thai nhi do Retinol gây ra tương đối cao. Theo phân loại của FDA, retinol được xếp là có nguy cơ gây dị tật thai nhi loại C, được chứng minh rằng không an toàn cho mẹ bầu và em bé.
Một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Nature năm 2006 cho thấy, phụ nữ sử dụng Retinol trong khi mang thai có nguy cơ dị tật thai nhi cao hơn 28% so với những người không sử dụng. Dưới đây là những loại dị tật thai nhi có thể gặp do retinol gây ra:
Dị tật sọ não
Nếu trong quá trình mang thai mẹ có sử dụng retinol thì có khả năng trẻ sơ sinh sẽ có biểu hiện bất thường trong cấu trúc khuôn mặt, chẳng hạn như tai nhỏ hoặc thấp với ống tai hẹp hoặc thậm chí thiếu tai hoàn toàn, liệt một số dây thần kinh mặt,…
Dị tật tim
Mẹ sử dụng hoạt chất retinol trong thai kỳ thì có thể gây ra các dị tật tim cho con như:
- Dị tật thông liên thất (VSD): Trên vách ngăn giữa 2 tâm thất của trẻ bị xuất hiện một hoặc nhiều lỗ. Nếu các lỗ liên thất nhỏ thì có thể tự đóng mà không cần can thiệp điều trị. Nhưng lỗ liên thất quá lớn thì sẽ ảnh hưởng đến quá trình tim bơm máu đi khắp cơ thể, làm trẻ bị khó khăn trong hô hấp.
- Tứ chứng Fallot (4 bất thường đồng thời ở tim và các mạch chính): Dị tật này gây ra bệnh tím tái – một căn bệnh hiếm gặp ở trẻ sơ sinh. Bệnh làm da và niêm mạc của trẻ sơ sinh bị đổi màu bất thường do lượng oxy trong máu thấp.
- Hội chứng tim trái giảm sản: Là hội chứng phần tim bên trái bao gồm động mạch chủ, van động mạch chủ, tâm thất trái và van 2 lá bị kém phát triển một cách nghiêm trọng. Hội chứng này dẫn đến hệ quả tim không thể bơm máu bình thường để nuôi cơ thể
Dị tật hệ thần kinh trung ương
Mẹ bầu sử dụng retinol có thể khiến trẻ sơ sinh bị các bất thường về hệ thần kinh trung ương. Biểu hiện là dị tật đầu nhỏ ở trẻ, gây nguy cơ khuyết tật trí tuệ.
Dị thật thai nhi đầu nhỏ
Đây là một dạng dị tật hệ thần kinh trung ương thường gặp ở thai nhai nếu mẹ bầu dùng retinol trong thai kỳ. Dấu hiệu của dị tật thai nhi đầu nhỏ là chu vi vòng đầu của trẻ có thể sẽ nhỏ hơn so với các trẻ khác, dẫn đến trẻ sẽ bị chậm phát triển và khuyết tật trí tuệ.
Các loại dị tật khác
Trong quá trình mang thai mẹ có sử dụng retinol có thể khiến trẻ gặp nhiều vấn đề bất thường về tuyến giáp, tuyến ức, thận,… Đồng thời hoạt chất retinol còn gây ra các dị dạng xương ở trẻ như chi ngắn, tai to, bàn chân vẹo,…
Để tránh nguy cơ dị tật thai nhi do retinol gây ra, mẹ bầu tuyệt đối không sử dụng retinol trong thai kỳ, đặc biệt là trong 3 tháng đầu. Nếu đang sử dụng retinol trước khi mang thai, mẹ bầu bắt buộc phải ngừng sử dụng ngay lập tức. Khi ngừng sử dụng Retinol, nếu mụn xuất hiện hay da bị xỉn đi, mẹ bầu nên tìm kiếm các giải pháp thay thế Retinol để vừa chăm sóc làn da vừa đảm bảo an toàn cho con mẹ nhé.
Vô tình sử dụng retinol trong thai kỳ phải làm sao?
Điều gì sẽ xảy ra khi lỡ dùng retinol trong lúc mang thai
Việc vô tình sử dụng retinol trong quá trình mang thai là một vấn đề khiến nhiều mẹ bầu lo lắng. Mức độ ảnh hưởng của retinol đến thai nhi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như liều lượng, thời điểm sử dụng và cơ địa của từng người. Nếu mẹ sử dụng retinol với liều cao, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ (giai đoạn hình thành các cơ quan quan trọng của bé), nguy cơ gây dị tật thai nhi sẽ cao hơn.
Tuy nhiên, mẹ không nên quá lo lắng mà hãy giữ bình tĩnh. Điều đầu tiên cần làm là ngừng ngay việc sử dụng các sản phẩm chứa retinol và đến gặp bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra. Bác sĩ sẽ đánh giá tình hình cụ thể và đưa ra những lời khuyên phù hợp. Ngoài ra, việc thực hiện sàng lọc dị tật thai nhi theo đúng chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng để phát hiện sớm bất kỳ vấn đề nào có thể xảy ra với bé.
Cách xử lý khi đang dùng retinol mà có thai
Nếu mẹ đang sử dụng retinol và bất ngờ phát hiện mình có thai, điều đầu tiên cần làm là ngừng ngay việc sử dụng sản phẩm này. Retinol có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, đặc biệt là trong giai đoạn 3 tháng đầu. Mặc dù nguy cơ này có thể giảm đi nếu mẹ sử dụng retinol với liều lượng thấp, nhưng tốt nhất là nên thận trọng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm sàng lọc để theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm bất kỳ bất thường nào. Đừng quá lo lắng, bởi vì nhiều trường hợp mẹ bầu sử dụng retinol với liều lượng thấp và vẫn sinh ra những em bé khỏe mạnh
Ngừng dùng retinol bao lâu trước khi mang thai?
Để đảm bảo an toàn cho thai nhi, mẹ nên ngừng sử dụng retinol ít nhất 1 tháng trước khi có kế hoạch mang thai. Điều này giúp cơ thể có đủ thời gian để đào thải hoàn toàn retinol, giảm thiểu tối đa nguy cơ ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển của thai nhi.
Các sản phẩm làm đẹp cho mẹ bầu có thể thay thế Retinol
Nếu mẹ bầu còn vẫn còn e ngại về Retinol có dùng được cho bà bầu, thì mẹ bầu có thể tham khảo các thành phần thay thế retinol. Theo BS. Lê Thảo Nhi, một số thành phần thay thế retinol an toàn cho da trong thai kỳ và cho con bú có thể kể đến:
- Vitamin C: Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do, giảm nám, tàn nhang. Vitamin C có tác dụng kích thích sản sinh collagen, giúp da săn chắc, trẻ trung hơn. Thay vì sử dụng Retinol, mẹ bầu có thể sử dụng Vitamin C để chăm sóc da alt: sản phẩm cho bà bầu thay Retinol
- Acid glycolic: Acid glycolic là axit alpha – hydroxy (AHA) có công dụng tẩy tế bào chết nhẹ nhàng, giúp da sản sinh ra collagen và hỗ trợ điều trị mụn trứng cá. Acid glycolic làm sáng da, giảm nếp nhăn và cải thiện kết cấu da.
- Niacinamide: Niacinamide chính là thành phần dưỡng da đa năng, cải thiện tone da, giảm mụn, giảm thâm nám. Niacinamide cũng chống oxy hóa, giúp bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do.
- Axit hyaluronic: Axit hyaluronic hay còn gọi là HA, là một chất có sẵn trong da, có nhiệm vụ giữ cho làn da của có độ ẩm và ngậm nước từ bên trong. Axit hyaluronic có thể giúp cải thiện độ ẩm tức thời, ngăn ngừa lão hoá, hình thành nếp nhăn và tăng độ đàn hồi cho da.
Bên cạnh đó. mẹ bầu cũng có thể cân nhắc sử dụng các hoạt chất sau:
- Ceramides: Vốn là chất béo có sẵn trong da, Ceramides giúp phục hồi lớp lipid, tăng cường hàng rào bảo vệ, hạn chế được tình trạng mất nước ở da. Ceramides sẽ thay thế Retinol để ngăn ngừa lão hoá da và hỗ trợ trị các tình trạng viêm da của mụn gây ra.
- Vitamin E: Tương tự Vitamin C, Vitamin E bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do, giảm nám, tàn nhang, đồng thời dưỡng ẩm, giúp da mềm mại, mịn màng hơn.
- Glycerin: Glycerin được biết đến là chất giữ ẩm phổ biến trong chăm sóc da, giúp làm mềm và chậm quá trình lão hoá trên da.
- Peptides: Peptides là một chuỗi dài các axit amin có tác dụng kích thích sản sinh collagen cho làn da săn chắc và trẻ trung hơn.
Với kinh nghiệm lâu năm trong nghề, BS. Lê Thảo Nhi cũng khuyến cáo, khi lựa chọn các thành phần thay thế Retinol trong thai kỳ và cho con bú, bà bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu có chuyên môn để được tư vấn cụ thể.
Khi dùng retinol bạn nên lưu ý những gì?
Ngoài những thắc mắc về Retinol có dùng được cho bà bầu không? Thì những lưu ý khi dùng hoạt chất này cũng vô cùng quan trọng. Dưới đây là 3 lưu ý mà bà bầu cần nhớ:
Bao nhiêu tuổi có thể dùng retinol?
Chưa có bất kỳ nghiên cứu khoa học về độ tuổi có thể sử dụng retinol. Nhưng theo các bác sĩ da liễu, họ khuyên các bạn ở độ tuổi từ 18-25 tuổi nên dùng retinol để có thể giữ cho làn da luôn trẻ khoẻ, ngăn chặn hình thành các nếp nhắn. Lưu ý, hãy bắt đầu dùng retinol ở nồng độ thấp để làn da làm quen dần nhé!
Tần suất dùng retinol
Khi sử dụng bất kỳ hoạt chất hay sản phẩm mới nào, bạn cũng cần dành thời gian để cho da làm quen với sản phẩm đó. Vì vậy, khi bắt đầu dùng retinol, bạn nên sử dụng hoạt chất này 1 lần/tuần. Khi da đã dần quen với hoạt chất, bạn có thể tăng tần suất dùng retinol lên 2-3 lần/tuần, và khi da đã hoàn toàn quen với sản phẩm, bạn có thể dùng nó mỗi tối.
Trình tự dùng retinol trong chu trình dưỡng da
Bạn muốn kết hợp retinol vào chu trình skincare? Hãy tham khảo trình tự dưỡng da sau:
Tẩy trang → Sữa rửa mặt → Toner → Serum → Retinol → Gel dưỡng / nước dưỡng ẩm / kem dưỡng.
Lưu ý: Nếu bạn cần dùng các hoạt chất axit như huyết thanh vitamin C trong cùng chu trình skincare với retinol hoạt tính thì bạn nên đợi ít nhất 30 phút nhé! Do hoạt chất trong dẫn xuất retinol cần cân bằng độ pH trên da để có thể chuyển hoá thành axit retinoic, nên cách này chỉ dùng được trên những nền da khoẻ, không nhạy cảm.
Những thắc mắc thường gặp về vấn đề Retinol có dùng cho bà bầu không?
Bên cạnh những thông tin về Retinol có dùng được cho bà bầu đã được kể trên, bạn cũng có thể tham khảo một vài thắc mắc phổ biến dưới đây.
Câu trả lời là có. Tác động của Retinol có thể thay đổi theo giai đoạn thai kỳ. Nguy cơ dị tật thai nhi do retinol gây ra cao nhất trong tam cá nguyệt thứ nhất, đặc biệt là trong 3 tháng đầu. Trong giai đoạn này, các cơ quan của thai nhi đang hình thành và phát triển nhanh chóng, retinol có thể gây hại cho sự phát triển của các cơ quan này, dẫn đến dị tật bẩm sinh. Nguy cơ dị tật thai nhi do retinol gây ra thấp hơn trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Tuy nhiên, retinol vẫn có thể gây hại cho thai nhi, đặc biệt là khi sử dụng với liều lượng cao hoặc sử dụng trong thời gian dài. Do đó, bà bầu tuyệt đối không nên sử dụng retinol trong bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Ngay cả khi bạn chỉ bôi retinol lên da mặt, retinol vẫn có thể hấp thụ vào máu và gây hại cho thai nhi. Ngoài ra, việc sử dụng nên được điều chỉnh theo sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn. Mẹ bầu nên chọn sản phẩm được chứng nhận an toàn cho thai nhi như các sản phẩm có nhãn “pregnancy-safe” hoặc nhận tư vấn từ chuyên gia y tế. Đồng thời, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào có chứa thành phần Retinol trong giai đoạn mang thai. Retinol có thể tương tác với một số loại thuốc khác. Các tương tác này có thể dẫn đến tăng hoặc giảm tác dụng của các loại thuốc khác hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ. Một số loại thuốc có thể tương tác với retinol là thuốc chống đông máu, thuốc điều trị mụn trứng cá, thuốc kháng sinh, thuốc trị tiểu đường,… Việc thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc đang sử dụng là quan trọng để đảm bảo an toàn cho thai nhi và bà bầu.
Bài viết trên đây đã chia sẻ cho bạn đọc, đặc biệt các bà bầu về những thông tin liên quan đến vấn đề “Retinol có dùng được cho bà bầu không?”. Qua bài viết này, hy vọng rằng phụ nữ mang thai và các độc giả khác có thể trang bị cho mình kiến thức cần thiết về tác động của Retinol đối với thai nhi, để có thể đưa ra quyết định chăm sóc da an toàn.
Thông tin đáng tin cậy từ Felisa
Khi thực hiện các bài viết trên website, mục đích của chúng tôi là: bất kỳ bố mẹ nào cũng có thể tiếp cận được với các nguồn thông tin chính xác.
Tất cả các bài viết của chúng tôi được nghiên cứu kỹ lưỡng và dựa trên những dữ liệu mới nhất từ các nguồn học thuật uy tín và đáng tin cậy. Chúng tôi xây dựng các bài viết này cùng với các cố vấn chuyên môn là các bác sĩ thuộc chuyên khoa Sản phụ tại ĐH Y Dược TPHCM & ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, bác sĩ thuộc chuyên khoa Da liễu tại ĐH Y Dược TPHCM.
Xem thêm: Quá trình biên tập của chúng tôi