Tư vấn chuyên môn bài viết
BS. CKI. Lê Thảo Nhi
Chuyên khoa Da liễu - Bệnh viện Da Liễu TP.HCM
Nám tàn nhang đồi mồi có màu sắc và hình thái khá giống nhau nên dễ bị nhầm lẫn. Nhưng mỗi tình trạng đều sẽ có cách điều trị khác nhau vì vậy cần xác định đúng vấn đề da đang mắc phải để lựa chọn liệu pháp điều trị phù hợp. Vậy làm sao để phân biệt nám tàn nhang đồi mồi, tìm hiểu ngay!
Mục lục
Phân biệt nám tàn nhang đồi mồi bằng cách nào?
Để phân biệt nám tàn nhang đồi mồi cần dựa vào nhiều yếu tố như hình dạng, màu sắc và độ tuổi mà các tình trạng da này thường xuất hiện. Dưới đây là một số đặc điểm giúp các chị em phân biệt ba vấn đề này.
Da bị nám
Nám da thường xảy ra ở phụ nữ sau tuổi 30, chủ yếu là phụ nữ sau sinh hoặc phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh. Một số trường hợp, nám còn xuất hiện ở giai đoạn dậy thì.
Nám thường xuất hiện ở mặt, nằm sâu bên trong lớp biểu bì của da và có kích thước lớn hơn các vết tàn nhang hay đồi mồi. Nám có hai loại là nám dạng đốm và dạng mảng:
- Nám đốm có dạng hình tròn mang sắc tố sẫm màu, có kích thước bằng đầu đinh, mọc riêng lẻ. Chúng có kích thước từ 1 đến 5mm và xuất hiện ở cả hai má.
- Nám mảng thường xuất hiện ở vùng gò má và thường lan rộng ra toàn bộ khuôn mặt. Có nhiều trường hợp nặng có thể che kín cả khuôn mặt.
- Một loại khác là nám hỗn hợp. Loại nám này là sự kết hợp của cả 2 loại nám trên.
Da bị tàn nhang
Tàn nhang có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, đặc biệt thường xuất hiện ở phụ nữ đang trong các thời kỳ thay đổi nội tiết tố mạnh như giai đoạn dậy thì hoặc khi mang thai.
Tàn nhang có hình dạng là những đốm tròn có đường kính khoảng 1 đến 5mm, có màu nâu sẫm, vàng hoặc đỏ, có xu hướng đậm màu hơn khi tiếp xúc với ánh nắng nhiều. Nó có kích thước nhỏ hơn vài lần so với đốm đồi mồi và thường xuất hiện ở má và mũi, một số vị trí khác có thể xuất hiện tàn nhang như tay, cổ, ngực,…
Da bị đồi mồi
Đồi mồi còn được gọi là điểm gan, là tình trạng da bị xuất hiện những đốm phẳng màu đỏ, nâu đỏ, nâu đậm, xám hoặc đen trên da với nhiều kích thước khác nhau. Kích thước của đốm đồi mồi sẽ thường từ 0,5 cm đến 2,5 cm. Các đốm đồi mồi có thể mọc riêng lẻ hoặc mọc thành từng cụm và thường xuất hiện ở những khu vực thường xuyên phải tiếp xúc với ánh sáng mặt trời như mặt, gò má, tay, cánh tay, cổ, lưng , mu bàn tay,…
Theo thống kê, tỉ lệ người mắc phải đồi mồi đang trẻ hóa dần ở cả nam và nữ giới. Trong đó nữ giới chiếm tỉ lệ hơn 65%. Độ tuổi thường mắc phải đồi mồi là khoảng 40 tuổi trở lên. Nhưng có một số trường hợp, từ 25 tuổi trở đi đã xuất hiện những đốm đồi mồi từ nhạt đến đậm màu tùy cơ địa do tác động của ánh nắng mặt trời.
Nguyên nhân da hình thành nám, tàn nhang, đồi mồi?
Bên cạnh sự khác nhau về đặc điểm hình thái, thì còn có thể phân biệt nám tàn nhang và đồi mồi từ nguyên nhân như sau:
Nguyên nhân hình thành nám
Những nguyên nhân chủ yếu gây hình thành nám là:
- Ánh sáng mặt trời: Khi tia cực tím (UV) từ mặt trời chiếu vào da, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều melanin hơn để bảo vệ da. Đây là lý do tại sao nám chủ yếu xảy ra ở những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như mặt, cổ và cánh tay. Đây là nguyên nhân gây nám da mà nhiều chị em thường mắc phải.
- Thay đổi nội tiết tố: Ở phụ nữ mang thai hoặc ở giai đoạn tiền mãn kinh, nội tiết tố estrogen và progesterone có những thay đổi đáng kể gây ra nám.
- Tác dụng phụ của thuốc: Dùng một số loại thuốc như thuốc chống động kinh, thuốc tránh thai, thuốc chứa thành phần retinoid, kháng sinh, thuốc huyết áp,… làm cho cơ thể có những phản ứng không mong muốn khiến hình thành nám.
- Căng thẳng: Khi cơ thể bị áp lực, stress sẽ sản sinh ra cortisol là hormone gây ra nám da.
Nguyên nhân gây tàn nhang trên da
Tàn nhang hình thành là do da tiếp xúc nhiều với tia UV từ ánh nắng mặt trời. Bên cạnh đó tàn nhang có thể xuất hiện trên da do gen di truyền hoặc vấn đề tăng sắc tố da (là vấn đề da bị nhạy cảm hơn khi tiếp xúc với tia UV).
Nguyên nhân gây đồi mồi trên da
Các đốm đồi mồi xuất hiện khi da tiếp xúc với tia cực tím trong ánh nắng mặt trời nhiều năm liền hoặc ở những người có làn da trắng do sử dụng đèn rám nắng da hoặc giường tắm nắng với tần suất nhiều.
Ngoài ra, theo một số nhà khoa học, việc thiếu vận động, chế độ ăn uống không hợp lý, chức năng thận suy giảm cũng có thể dẫn đến hình thành các đốm đồi mồi trên da.
Các phương pháp điều trị nám, tàn nhang và đồi mồi hiệu quả
Phương pháp điều trị nám da
Điều trị nám bằng thẩm mỹ
Trị nám da mặt với công nghệ thẩm mỹ được chị em ưa chuộng vì kết quả nhanh chóng và hiệu quả cao. Các phương pháp như peel da, tia laser và đốt điện thường được áp dụng để loại bỏ chân nám, nhưng nhược điểm của phương pháp này là chi phí cao và cần sự can thiệp của đội ngũ chuyên gia và thiết bị hiện đại. Sau liệu trình, việc chăm sóc da đúng cách là rất quan trọng để tránh tác dụng phụ và nám da tái phát.
Trị nám bằng bôi thuốc
Chị em thường ưa chuộng và áp dụng phương pháp trị nám da bằng các loại thuốc bôi ngoài da. Các thành phần chủ yếu trong các loại thuốc này thường là các loại vitamin, axit azelaic và axit lactic, giúp làm mờ vết thâm nám và dưỡng ẩm da. Tuy nhiên, điều trị bằng phương pháp bôi này, chị em nên tìm kiếm ý kiến của bác sĩ da liễu để chọn loại thuốc phù hợp nhất với da của mình
Trị nám bằng thành phần thiên nhiên
Trị nám da mặt bằng nguyên liệu thiên nhiên an toàn và giúp tiết kiệm chi phí. Phương pháp này không chỉ làm mờ vết nám mà còn giúp dưỡng da hiệu quả.
Chị em có thể dùng sữa chua, mật ong, dầu dừa, chanh tươi, lá trầu không,… thoa trực tiếp lên da hoặc giã nát để sử dụng. Kết hợp nguyên liệu với nhau cũng có thể mang lại hiệu quả tốt hơn.
Phương pháp điều trị tàn nhang
Trị tàn nhang bằng thẩm mỹ
Phương pháp này mang hiệu quả cao, không gây đau đớn và giúp tiết kiệm được thời gian. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ sử dụng những tia laser để phá vỡ cấu trúc melanin giúp loại bỏ tàn nhang. Khi điều trị bằng phương pháp này các chị em cần đến cơ sở có uy tín chăm sóc da theo đúng hướng dẫn của bác sĩ
Trị tàn nhang bằng những nguyên liệu thiên nhiên
Phương pháp này hiệu quả đối với da bị tàn nhang ở mức độ nhẹ. Chị em có thể tận dụng những nguyên liệu sẵn có trong gian bếp nhà mình như chanh, mật ong, yến mạch,… để làm mặt nạ mờ tàn nhang siêu đơn giản.
Khi áp dụng các phương pháp tự nhiên thì một tuần chỉ nên thực hiện từ 2 – 3 lần và cũng cần chống nắng cho da khi ra ngoài nắng để bảo vệ da tốt nhất. Phương pháp trị bằng thiên nhiên này không có bất kỳ kiểm chứng từ bác sĩ da liễu, chị em cần cân nhắc khi thực hiện cách này tại nhà.
Trị tàn nhang bằng kem đặc trị
Đối với những đốm tàn nhang lâu năm đã ăn sâu vào da thì các liệu pháp thiên nhiên có thể không mang lại hiệu quả, thay vào đó phải sử dụng kem bôi đặc trị. Những loại kem đặc trị tàn nhang thường chứa các thành phần như retinol, acid và nhiều dưỡng chất hỗ trợ loại bỏ melanin. Tuy nhiên, tự ý sử dụng các loại kem khi chưa có chỉ định từ bác sĩ có thể gây tác dụng phụ không mong muôn, vì vậy hãy tham vấn ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng biện pháp trị tàn nhang này.
Cách điều trị đồi mồi
Điều trị đồi mồi bằng công nghệ thẩm mỹ
Những công nghệ thẩm mỹ hiện đại điều trị đồi mồi cực kì hiệu quả, đặc biệt là những đốm đồi mồi sẫm màu hoặc đã bị ăn sâu vào da. Các viện thẩm mỹ hoặc các spa chăm sóc da sẽ thường dụng phương pháp bắn tia Laser YAG và chiếu năng lượng IPL để xóa đồi mồi hiệu quả. Phương pháp này có tác dụng nhanh chóng, không gây đau đớn, giúp da đều màu và săn chắc hơn. Chi phí điều trị bằng thẩm mỹ này cũng sẽ cao hơn những phương pháp khác.
Trị đồi mồi bằng thuốc bôi
Những loại kem chứa thành phần AHA, Vitamin C, Glycolic acid hoặc Kojic acid,… có khả năng thẩm thấu sâu vào da ngăn chặn sự phát triển của hắc sắc tố melanin làm mờ đốm đồi hiệu quả.
Trị đồi mồi bằng thành phần tự nhiên
Phương pháp điều trị đồi mồi cũng giống như cách trị nám, tàn nhang. Các chị em có thể sử dụng những nguyên liệu thiên nhiên như giấm táo, dầu gấc, gel lô hội, dưa leo,… Biện pháp này nên kiên trì thực hiện 2-3 lần/tuần trong vài tháng để thấy được hiệu quả và cần có sự tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Biện pháp phòng ngừa nám tàn nhang đồi mồi hiệu quả
Sau khi phân biệt nám tàn nhang đồi mồi thì bạn có thể áp dụng một số cách phòng ngừa sau để góp phần trị nám tàn nhang đồi mồi nhanh chóng và an toàn:
Dùng kem chống nắng thường xuyên
Để phòng ngừa da xuất hiện nám, tàn nhang, đồi mồi và bảo vệ da dưới tác động của ánh nắng mặt trời, chị em cần thoa kem chống nắng hàng ngày kết hợp che chắn cẩn thận khi ra ngoài.
Bổ sung dưỡng chất cần thiết từ bên trong
Ngoài việc điều trị bằng những liệu pháp tác động ngoài da thì việc bổ sung những thực phẩm thiên nhiên từ bên trong cũng góp phần giúp cải thiện sắc tố da, ức chế quá trình lão hóa. Chị em nên ưu tiên những bổ sung những loại rau củ giàu chất xơ: vitamin C và E,… và hạn chế ăn đồ nhiều dầu mỡ, đồ ngọt hoặc rượu, bia, thuốc lá.
Hạn chế tiếp xúc ánh nắng từ 10 sáng đến 15h chiều
Đây là khoảng thời gian tia UV trong ánh nắng mặt trời hoạt động mạnh nhất làm ảnh hưởng lên bề mặt da và gây hình thành nám, tàn nhang. Vậy nên, tốt nhất là khi ra ngoài vào thời gian này thì cần che chắn cẩn thận, bôi kem chống nắng, đeo kính râm,… để bảo vệ da một cách toàn diện.
FAQ: Một số câu hỏi thường gặp về nám tàn nhang đồi mồi
Những người có làn da sáng hơn có nguy cơ phát triển nám thấp hơn những người có làn da tối màu hơn. Theo viện Da Liễu Hoa Kỳ cho biết: Phụ nữ cũng dễ bị nám hơn nam giới, chỉ có khoảng 10% nam giới bị tình trạng nám da. Ngoài ra, nám da không chỉ phổ biến ở phụ nữ mang thai mà còn gặp ở những người uống thuốc tránh thai hoặc bị mất cân bằng nội tiết tố.
Nám, tàn nhang tuy không gây nguy hiểm cho sức khỏe nhưng lại có thể ảnh hưởng đáng kể đến thẩm mỹ ngoại hình và khiến người bệnh cảm thấy tự ti về ngoại hình của mình.
Ung thư da là sự phát triển bất thường của tế bào da và thường phát triển trên vùng da phải tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời hoặc ung thư da có thể phát triển từ nốt ruồi đã có sẵn trên da hoặc xuất hiện ở dạng nốt ruồi mới; đôi khi có thể gây đau hoặc ngứa da.
Có một vài đặc điểm để phân biệt tình trạng đồi mồi và ung thư da:
- Về màu sắc: Đồi mồi thường chỉ có màu nâu hoặc nâu nhạt, còn ung thư da thì có màu sắc không đồng đều dạng đen, nâu hoặc rám nắng.
- Đường viền của các đốm ung thư da thường không đều, rách rưới hoặc mờ, còn đồi mồi thì có viền mềm mại và mịn hơn
- Đường kính của ung thư da thường lớn hơn 6mm trong khi đồi mồi thì thường không có sự thay đổi quá nhiều về mặt kích thước.
Nám tàn nhang đồi mồi khiến cho da chị em nhanh lão hóa và kém thẩm mỹ. Hi vọng bài viết trên đã cung cấp thêm thông tin để phân biệt nám tàn nhang đồi mồi giúp các chị em có thể chọn được phương pháp điều trị phù hợp và sở hữu được làn da trắng sáng, rạng ngời và tự tin.
Thông tin đáng tin cậy từ Felisa
Khi thực hiện các bài viết trên website, mục đích của chúng tôi là: bất kỳ bố mẹ nào cũng có thể tiếp cận được với các nguồn thông tin chính xác.
Tất cả các bài viết của chúng tôi được nghiên cứu kỹ lưỡng và dựa trên những dữ liệu mới nhất từ các nguồn học thuật uy tín và đáng tin cậy. Chúng tôi xây dựng các bài viết này cùng với các cố vấn chuyên môn là các bác sĩ thuộc chuyên khoa Sản phụ tại ĐH Y Dược TPHCM & ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, bác sĩ thuộc chuyên khoa Da liễu tại ĐH Y Dược TPHCM.
Xem thêm: Quá trình biên tập của chúng tôi